Opbouw van een velg

De opbouw van een velg bepaalt of een band veilig en passend kan worden gemonteerd onder de belasting van truck-, landbouw- en grondverzetvoertuigen. Hoewel deze machines totaal verschillende werkzaamheden uitvoeren, is de technische basis van elke velg verrassend gelijk. Een velg bestaat altijd uit een velgring met hielzittingen, een schijf of schotel en een boutpatroon dat de aansluiting op de naaf bepaalt. Maten zoals velgbreedte, diameter, steekmaat en ET-waarde vormen daarbij het fundament van elke productomschrijving. In dit artikel zetten we helder en praktisch uiteen hoe een velg is opgebouwd, welke afmetingen u tegenkomt en wat deze in de praktijk betekenen voor stabiliteit, montage en toepassingsmogelijkheden.
Opbouw van een velg

Basisopbouw van een velg

Elke velg bestaat uit drie hoofdcomponenten die samen de constructie vormen waarop de band wordt gemonteerd:

  • Velgring: inclusief hielzittingen waar de bandhiel zich verankert.

  • Velgschijf of schotel: het centrale deel met boutgaten dat de koppeling vormt met de naaf.

  • Hoornranden: zorgen dat de hiel onder spanning blijft en voorkomen loslopen tijdens belasting.

Truckvelgen hebben doorgaans vaste schijven voor maximale stabiliteit en remvrijloop. Landbouwvelgen kunnen worden uitgevoerd met verstelbare schijven om spoorbreedte aan te passen. Grondverzetvelgen zijn vaak dikwandig en versterkt vanwege de hoge torsiebelastingen. De combinatie van breedte, diameter, steekmaat en ET-waarde bepaalt uiteindelijk of een velg technisch geschikt is voor een voertuig.

Heuver opbouw van een velg

Hoornrand

De hoornrand zorgt ervoor dat de bandhiel onder spanning blijft en is daarmee een cruciaal onderdeel van de velgconstructie. Zeker bij zware truckassen, landbouwmachines die met lage drukken rijden en grondverzetvoertuigen die hoge torsie ondervinden, is een stabiele hiel essentieel.

De drie belangrijkste hoornrandmaten:

  • A — Binnendiameter van de velg

  • B — Breedte tussen de hoornranden

  • C — Hoornrandhoogte

Deze maten vormen het uitgangspunt voor correcte bandpassing, stabiliteit en luchtdichtheid. In technische omschrijvingen komen deze waarden vrijwel altijd terug om compatibiliteit te garanderen.

Velgbreedte & diameter: maatvoering per voertuigtype

De velgbreedte bepaalt hoeveel ruimte de band heeft om zich correct te zetten. Een te brede velg opent de band te veel, terwijl een te smalle velg juist vervorming en hogere slijtage veroorzaakt.

De velgdiameter moet exact overeenkomen met de bijbehorende banddiameter. In de praktijk zijn de diameterkeuzes sterk sectorafhankelijk:

  • Truck: veelal 22.5", afgestemd op remcomponenten en loadindex.

  • Landbouw: varianten voor lage druk, rijpaden of transporttoepassingen.

  • Grondverzet: zware diameters voor draagcapaciteit en stabiliteit.

De velgmaat wordt altijd als breedte × diameter weergegeven, zoals 14×19.5 of 22.5×9.00.

ET-waarde en wielpositie op truck, landbouw en grondverzet

De ET-waarde (offset) bepaalt de radiale positie van de schijf ten opzichte van het velgmidden. Deze waarde beïnvloedt spoorbreedte, stuurgeometrie, remvrijloop en lagerbelasting.

Toepassing per sector:

  • Truck: correcte ET is cruciaal voor remvrijloop en stabiliteit.

  • Landbouw: wordt gebruikt om spoorbreedte af te stemmen op rijpaden.

  • Grondverzet: voorkomt scheefkrachten en ondersteunt hoge torsiebelasting.

Meer uitleg:
ET-waarde van een velg

Steekmaat (PCD): boutopstelling en passing

De steekmaat geeft de combinatie van aantal boutgaten en de diameter van de steekcirkel aan, zoals 10×335 of 8×275. Deze maat bepaalt of een velg exact past op de naaf en correct centreert.

Meetmethoden

  • Bij 4/6/8/10 bouten: hart tot hart van tegenoverliggende gaten.

  • Bij 5 bouten: buitenrand van één gat tot het hart van het tegenoverliggende gat.

Sectorvoorbeelden:

  • Truck → 10×335 en 10×285.75 komen veel voor.

  • Landbouw → variabel per OEM en toepassing.

  • Grondverzet → vaak verzwaard en dikwandig.

 

Heuver doorsnede van een velg

Doorsnede van een velg: technische maatvoering

Een technische doorsnede geeft een compleet overzicht van alle relevante afmetingen van de velg. Deze maten zijn belangrijk voor montagecontrole, remvrijloop, passing op de naaf en het beoordelen van draaglast.

Belangrijkste doorsnedematen:

  • G — Asgatdiameter

  • S — Steekcirkel + aantal boutgaten

  • N — Nokkensteek + aantal nokken

  • W — Wielschoteldiepte

  • D — Boutgatdiameter en afwerking

  • E — Extra bevestigingsgaten

  • B — Buitendiameter schijf

Samen vormen deze parameters de technische blauwdruk voor elke velg.

Technische specificaties lezen: breedte, diameter, PCD en ET

Productomschrijvingen van velgen volgen bijna altijd dezelfde structuur. Een voorbeeld: 14×28 – 8×275 – ET+50.

Dit betekent:

  • 14 inch breed

  • 28 inch diameter

  • Steekmaat 8×275

  • Offset +50

Deze waardecombinatie bepaalt of de velg mechanisch en functioneel past op een bepaald voertuig. Zeker bij trucks, trekkers of grondverzetmachines voorkomt dit afwijkende spoorbreedte, verkeerde belasting van wiellagers of problemen met remcomponenten.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Hoe bepaal ik of een velg technisch past?
Door velgdiameter, velgbreedte, PCD, ET-waarde en naafgatdiameter te controleren in combinatie met OEM-specificaties.

Waarom verschilt velgconstructie per sector?
Trucks vragen stabiliteit en remvrijloop, landbouwmachines variabele spoorbreedte en lage banddruk, grondverzetmachines hoge torsiebestendigheid.

Is een afwijkende ET-waarde acceptabel?
Alleen binnen OEM-toleranties. Afwijkingen beïnvloeden stabiliteit en lagerbelasting.

Meer weten? Onze experts helpen u graag!

Neem contact op met onze experts via +31 (0)523 850 850 of mail naar info@heuver.nl.